Sunday, September 22, 2019

اهڙو مُنهنجو ٿر آ - علي نواز آريسر


اهڙو مُنهنجو ٿر آ
ٿر ياترا - لجپت پيارا قرب
علي نواز آريسر
Image result for Thar desert after rains
ٿر جو تصور ايندي ئي مُنهنجو ذهن باغ بھار ٿي ويندو آهي ۽ مُنهنجي چپن تي هلڪي مُسڪراهٽ ايئن تَري ايندي آهي، جيئن ننڍڙي ٻار جي چپن مان ماءُ جو کير ريلا ڪري وَهڻ لڳندو آهي، ڇاڪاڻ جو ٿر منهنجي لاءِ رُڳو خيال ڪونهي، رُڳو واريءَ جون ڀِٽون ڪونهي، رُڳو اَڪن ۽ ٿُوهرن جو وطن ڪونهي، پر ٿر منهنجي لاءِ هڪ خوشحال، ڍاول، سرسبز ۽ شاداب خِطو آهي. ڀلين کڻي اين جي اوز ڪلچر ٿر کي بُکيو ديس ڪري پيش ڪندو هُجي، پر منهنجي نظر ۾ ٿر دنيا جو خوشحال ترين خِطو آهي، جيڪو خِطو شعوري طور ايترو ته سرسبز آهي، جو جڏهن دنيا وٽ لوڪ ڏاهپ جو تصور به نه هو، اُن وقت ٿر جي ماڻهن لوڪ ڏاهپ جا ڪيئي مثال قائم ڪري ڏيکاريا، سالن تائين پاڻيءَ کي اسٽور ڪرڻ، ورهين تائين اناج کي محفوظ ڪري استعمال ڪرڻ، اَڪ جي ڪاٺين مان باهه ٻارڻ، مِٽيءَ مان ساز ٺاهي مَن پِرڀائڻ ۽ جن ماڻهن کي مِٽيءَ سان عشق هوندو آهي، اُهي ماڻهو ئي دنيا جي هن گولي تي پنهنجي پاڻ کي گهڻي عرصي تائين زنده رکي سگهندا آهن ۽ منهنجي ٿر جي ماڻهن ته دنيا کي سڀ کان پهرين ريشمي کٽولن تي ويهڻ جو هُنر سيکاريو، هٿ سان ڀرت ڀري حُسن جي اُڻت ڪئي، وڏيون لوڪ ڪٿائون ٺاهي، گيتن کي ترنُم ڏيڻ ٿر جي ماڻهن جي ذهني خوشحاليءَ جو چِٽو ثُبوت آهي. هيءُ پهريان ماڻهو آهن، جن فطرت کي ويجهي کان ڏٺو آهي، هنن آسمان ۾ ٿيندڙ تبديلين جا اُهڃاڻ ڳولي لڌا، هنن کي موسمن جي مَٽجڻ جي خبر پوندي آهي، ڪتيون، تارا، نِکٽ وغيره جي ڪرشماتي تبديليءَ کي سمجهڻ هنن ماڻهن لاءِ ڪو مشڪل به ڪونهي. ٿر جا ماڻهو تاڙي جي تنوار ۽ ڏيڏر جي ٽان ٽان مان مينهن جو اندازو ڪري وٺندا آهن. کِنوڻين جي تجلن کي هنن الڳ الڳ نانءُ ڏنا آهن، آسمان ۾ کڙندڙ انڊلٺ جي رنگن مان به هيءُ سائنسي اُهڃاڻ ٻڌائي سگهندا آهن. هنن جي لاءِ ڄڻ ته ٿر جو آسمان دنيا جي آسمان کان ئي نرالو آهي.

Friday, September 06, 2019

روپلو ڪولھي رزارٽ ننگرپارڪر - محمد سليمان وساڻ


وئلڊن سردار شاه، وئلڊن ڪلچر ڊپارٽمينٽ
محمد سليمان وساڻ
Image may contain: 1 person, smiling
ننگرپارڪر ۾ روپلو ڪولھي موٽل، ڪنھن نعمت کان گهٽ ناهي. بلڪل ڄڻ جنگل ۾ منگل هجي. اي سي وارا ڪمرا، چانھ ۽ کاڌي جي سھوليت ۽ ٻيون سهوليتون.... اصل دل خوش ٿي وئي.
ٿر گهمڻ نڪتاسين ته پريشاني ٿي رهي هئي ته ماڻھن جي رش سبب، رات جو رهائش جو مسئلو حل ڪيئن ٿيندو. اسان مٺيءَ بدران ڪارونجهر جي دامن، ننگرپارڪر ۾ رات گذارڻ پئي چاهي. ڪراچيءَ مان نڪرڻ کان اڳ، امر فياض کان مدد گهريم ته ننگر ۾ گيسٽ هائوس ۾ ٻه ڪمرا وٺي ڏيو. پر خبر پئي ته جسٽس گلزار ان ئي ريسٽ هائوس ۾ وڃي ترسيو آهي ۽ ٻين جي داخلا بند آهي. مٺيءَ ۾ گڊي ڀٽ تي، ڳوٺ جي عزيزن نذير وساڻ ۽ ٻين سان اوچتو ملاقات ٿي. جنھن ۾ هنن ٻڌايو ته؛ ”ننگر ۾ رات مڇرن خوب کاڌو آهي. ڇو ته رش سبب، ڪنهن به ريسٽ هائوس ۾ جاءِ نه ملي.“ مٺيءَ ۾ سائين نور احمد جنجهي جي چانھ پيئندي، رهائش جو ذڪر ڪيوسين ته پاڻ صلاح ڏنن ته؛ ”ننگرپارڪر گهمي، رات مٺيءَ ۾ اچي رهو. رهائش ڪري وٺبي ۽ ماني به گڏ کائبي، هتي سھوليت پڻ آهي.“