اشتهارن ذريعي غريب بيروزگارن کي ڦُرڻ - الطاف شيخ

اشتهارن ذريعي غريب بيروزگارن کي ڦُرڻ

الطاف شيخ

اسانجي ڳوٺ جو ڊاڪٽر فرحان جيڪو ملائيشيا ۾ نوڪري جا سال سال جا ٻه ڪانٽرئڪٽ پورا ڪري ڳوٺ آيو آهي ۽ هاڻ مهيني ٻن کان هيڏانهن هوڏانهن نه فقط سنڌ ۾ پر دبئي، سعودي عرب، مالديپ ۽ ٻين ملڪن ۾ نوڪريءَ جي ڳولا لاءِ هٿ پير هڻي تنهن جو اوچتو فون آيو ۽ خوشخبري ٻڌايائين ته هن کي يورپ جي ملڪ ڊئنمارڪ ۾ نوڪري ملڻ جو آسرو ٿيو آهي.

مرچنٽ نيوي ۾ اچڻ جي صلاح نه ڏيندس - الطاف شيخ

مرچنٽ نيوي ۾ اچڻ جي صلاح نه ڏيندس....

الطاف شيخ

مختلف اخبارن ۾ مختلف تعليمي ادارن جا ڪورسن بابت ڪوڙا سچا اشتهار ايندا رهن ٿا ته ٽن يا ڇهن مهينن جو اليڪٽرڪ جو يا ريڊيو مڪينڪ جو ڪورس ڪري توهان پنهنجي توڙي ڌارئين ملڪن ۾ هيتري وڏي پگهار واري نوڪري حاصل ڪري سگهو ٿا. اهڙيءَ طرح هڪ GP3 ڪورس جو به اشتهار ايندو آهي ته ”ڇهن مهينن جو هي ڪورس ڪرڻ سان توهانکي جهاز تي هيڏي ڳري پگهار جي نوڪري ملي سگهي ٿي ۽ توهان جي محنت ڪندئو ته هڪ ڏينهن جهاز جا ڪئپٽن به ٿي ويندئو، جنهن جو مهيني جو پگهار چار کان ست لک رپين تائين آهي. ڪو به مئٽرڪ پاس هن ڪورس جي چاليهه هزار رپيا في ڏئي ڪري سگهي ٿو.“

سچ وڏي شيءِ آ... عبدالله مورائي

سچ وڏي شيءِ آ...

عبدالله مورائي

پنهنجي پاڻ کي تيز پوندڙ برف کان بچائيندي اچي اسانجي رڌڻي جي دريءَ کان بيٺو، جتي آءٌ ماني پچائي رهيو هوس. چيائين؛ ”ڀيا ميري لئي ڀي دو روٽي بناهي لو. ادهر ڪونسي امي ديک رهي هي.“

مون مشڪندي چيومانس؛ ”ٺيڪ هي آجائو.“

سخيءَ کان شوم ڀَلو الطاف شيخ

سخيءَ کان شوم ڀَلو

الطاف شيخ

ڪو زمانو هو جو ورلي ڪو ٻاهر ويندو هو پر اڄ ڪلهه شهرن جا ته ڇا پر ڳوٺن جا ماڻهو به ولايت ويندي نظر اچن ٿا.... مرد عورتون، ڇوڪرا ڇوڪريون.... پوءِ ڪي نوڪرين لاءِ ته ڪي تعليم لاءِ، ڪي ڪانفرنسون ۽ سيمينار اٽينڊ ڪرڻ لاءِ ته ڪي بزنيس ۽ گهمڻ ڦرڻ لاءِ.

اسانجا ڀيل مينگهواڙ ۽ سيد قريشي شاگرد - الطاف شيخ

اسانجا ڀيل مينگهواڙ ۽ سيد قريشي شاگرد

الطاف شيخ

سنڌ يونيورسٽي ۾ ليڪچر دوران اهو محسوس ڪيم ته ليڪچر ٻڌڻ لاءِ ڪافي شاگرد ۽ شاگردياڻيون آيل هيون.... تقريباً سڄو هال ڀريل هو ۽ سڀ فضيلت وارا پئي لڳا. سنڌ يونيورسٽي بابت اهو Image جيڪو اڪثر ٻاهر جي دنيا ۾ ٻڌڻ ۾ اچي ٿو ته غنڊا گردي گهڻي آهي.... ان جي جھلڪ به نظر نه آئي. سوالن جوابن مهل به ڇوڪرا توڙي ڇوڪريون ذهين سوال پڇي رهيون هيون..... آئون، جنهن کي سنڌ جي شاگردن سان هميشه اها شڪايت رهي آهي ته هو انگريزيءَ ۾ ڪمزور آهن.... حيرت جي حد تائين مختلف نظر آيا! هر شاگرد نه فقط انگريزيءَ ۾ سوال ڪري رهيو هو پر تمام سٺي accent ۾ ڳالهائي رهيو هو. شامَ جو پروفيسر ڊاڪٽر يوسف پرديسيءَ جي گهر ڊنر تي هن ۽ ٻين مهمانن ٻڌايو ته هاڻ سنڌ يونيورسٽي جو ماحول بهتر ٿيندو وڃي ان جا ٻه اهم سبب اهي آهن جو هڪ ته داخلا لاءِ انٽري ٽيسٽ ٿئي ٿو ۽ فقط اهي شاگرد اچن ٿا جيڪي پڙهائي جي معاملي ۾ سنجيده آهن ۽ گهڻن جا والدين غريب آهن ۽ انهن جي ٻارن کي اهو ئي فڪر رهي ٿو ته هو صحيح طرح تعيلم حاصل ڪري غريب مائٽن جو پئسو سجايو ڪن. ان کان علاوه رينجرس به ڪافي سختي ڪئي آهي ۽ وڏيرائپ ۽ داداگيري جي ڪلچر کي يونيورسٽي ۾ پلجڻ کان روڪيو آهي. بهرحال اها ڳالهه اسان لاءِ سٺي آهي ۽ اسان هن صوبي جا ماڻهو اهوئي چاهينداسين ته سنڌ يونيورسٽي تي ”بند يونيورسٽي“ يا ”غنڊه گرديءَ“ جو لڳل ٽِڪو ڌوپجي وڃي ۽ اها هڪ دفعو وري اهو اوج ماڻي جيڪو سندس پنجاهه سٺ واري ڏهاڪي ۾ هو جڏهن صحيح تعليم هئي ۽ سنڌ يونيورسٽي جي تعليم يافته شاگردن پنهنجي ملڪ ۽ ولايت ۾ نالو پيدا ڪيو.... ملائيشيا، ايران ۽ عرب ملڪن جا شاگرد به تعليم لاءِ ڄامشورو آيا ٿي. رڳو فلسطيني، سوڊاني ۽ سومالي ۽ يمني ڪونه آيا ٿي.... پوءِ آهستي آهستي هن يونيورسٽي جو ماحول خراب ٿيڻ لڳو. شاگرد سياست، هنگاما، ڪاپي ڪلچر، بنا پڙهڻ جي ڊگري ملڻ ڪري في الحال شاگردن ته سمجھيو ته عيش ٿي ويو. ويندي اهي ڌارين ملڪن جا شاگرد جن ۾ پڙهڻ جو افعال نه هو اهي هن يونيورسٽي جو رخ رکڻ لڳا. پر ان جو نتيجو خراب ان ريت نڪتو جو ملائيشيا ۽ برونائي جي مختلف تعليمي ادارن لاءِ پاڪستان جي اميدوارن..... خاص ڪري سنڌ يونيورسٽيءَ جي گرئجوئيٽ کي رکڻ لاءِ انهن ئي منع ڪئي ٿي جيڪي سنڌ يونيورسٽي مان پڙهي آيا هئا. اهڙي طرح هڪ ٻئي ايشيائي ترقي يافته ملڪ کي سنڌي پڙهائڻ لاءِ پروفيسر کتو ٿي هنن انڊيا جي ممبئي يونيورسٽي جو گرئجوئيٽ رکيو پر سنڌ يونيورسٽي جو نه. ڇو جو چونڊ ڪرڻ وارو واسطيدار جپاني سنڌ يونيورسٽي مان M.Phil ڪري ويو هو ۽ هو سنڌ يونيورسٽي جي پڙهائي ۽ ماحول کان واقف هو. افسوس جو ماضي قريب تائين سنڌ يونيورسٽي جو Image ڏاڍو خراب رهيو. پر هاڻ هن هال ۾ منهنجي ليڪچر کي ٻڌڻ وارن شاگردن کي فضيلت سان ليڪچر ٻڌندو ۽ ذهين سوال ڪندو ڏسي مونکي خوشي ٿي ته ويندي سنڌي ڊپارٽمينٽ جا شاگرد به سٺي انگريزي ڳالهائي رهيا آهن .... ملائيشيا ۾ ڪيترا سال آئون به سليڪشن بورڊ تي هوس ۽ آئون ڏسندو هوس ته اسان جي يونيورسٽين جا گرئجوئيٽ انجنيئر، ڊاڪٽر ۽ ٽيچر چونڊ واري ڪميٽي جي سوالن جا جواب سٺي انگريزيءَ ۾ نه ڏئي سگهندا هئا. ان جي مقابلي ۾ سري لنڪن، بنگلاديشي ۽ انڊين فر فر انگريزي ڳالهائي ججن کي متاثر ڪري وٺندا هئا.

ورق ورائيندي حيران ڪُن حقيقتون - فضل سليمان قاضي

ورق ورائيندي حيران ڪُن حقيقتون

فضل سليمان قاضي

بنيادي طور تي پرائمري اسڪول عظيم درسگاهه تصور ڪيو ويندو آهي، جتي شاگرد جي تعليم سان گڏ تربيت جو پڻ آغاز ٿئي ٿو. ڪجهه اسڪول پنهنجي الڳ سڃاڻپ ۽ وصفن جي ڪري تمام گهڻو مشهور ٿيندا آهن. جهڙي طرح انگلينڊ ۾ HARROW and ETON اسڪول مشهور آهن.

لاهوت لامڪان جو روحاني سفر - زوار عبدالستار درس

لاهوت لامڪان جو روحاني سفر

زوار عبدالستار درس

رمضان المبارڪ جي 9 تاريخ کان بلوچستان صوبي جي خضدار ضلعي ۾ شاهه بلاول عرف جيئي شاهه نورانيءَ جو قديم ترين ساليانو عرس مبارڪ ملهايو ويندو آهي جنهن کي ”لاهوت لامڪان“ وارو ميلو به سڏيو ويندو آهي. هن ميلي ۾ پاڪستان جي چئني صوبن مان زائرين هزارن جي تعداد ۾ شرڪت ڪندا آهن ۽ انهن زائرين جي اڪثريت سيوهڻ شريف ۾ حضرت لال شهباز قلندر رحه جي سالياني عرس ۾ شرڪت ڪرڻ بعد سيوهڻ کان جابلو رستي ذريعي انتهائي دشوار ترين سفر پيرين پيادو طئي ڪري اتي پهچندي آهي. سنڌ ۾ سينه به سينه اها روايت هلندي پئي اچي ته سيوهڻ کان لاهوت لامڪان تائين ان جابلو رستي تي سڀ کان اڳ شاهه عبداللطيف ڀٽائي رحه پيرين پيادو سفر ڪري ان راهه کي نروار ڪيو. ان دشوار ترين جابلو پنڌ ۾ ڪيترين ئي جاين تي شاهه عبداللطيف ڀٽائي رحه جا چِلو ڪٽڻ وارا مقام کوهه ۽ هڪ مسجد به آهي جيڪا شاهه لطيف رحه جي نالي سان مشهور آهي، ان کانسواءِ شاهه جو رسالو ۾ موجود ٻه سُر سر کاهوڙي ۽ سُر رامڪلي به ان جو ثبوت آهن، جن جي مطالعي مان اهو معلوم ٿئي ٿو ته شاهه عبداللطيف ڀٽائي رحه خود اهو دشوار ترين جابلو سفر ڪري ان پنڌ جي ماڳن مڪانن جو مٿي ڄاڻايل سُرن ۾ مُفصل ذڪر ڪيو آهي، شاهه سائين اهو سفر اختيار ڪندڙ لاهوتين جون صفتون هن طرح بيان فرمائي ٿو ته: