انهن جو ڪم فقط ٻار ڄڻڻ آهي

انهن جو ڪم فقط ٻار ڄڻڻ آهي

سئيڊن ۽ ناروي پاسي بيروزگاري ۽ ٻين ڪمن لاءِ سرڪاري طرح خوب پئسو ملڻ ڪري اسان جي ملڪ توڙي ٻين ڪيترن عرب آفريڪن ۽ ايشيائي ملڪن جي ڌم مچي وئي. هر هڪ پنهنجي ملڪ جي حاڪمن يا فوجين جا خيالي ڏکڙا ٻڌائي هنن ملڪن ۾ سياسي پناهه وٺڻ جو بهانو ٿي ڪيو. پوءِ ان ڪم تي سختي ٿي ته اسان جا ماڻهو هنن ملڪن ۾ رهائش اختيار ڪرڻ جا ٻيا طريقا ۽ ڊراما ڪرڻ لڳا. ڪيترن ايشيائي ماڻهن شاديءَ جو چڪر هلائي رهائش وٺڻ جي ڪئي، هتي پهچي هنن ڪنهن سئيڊش، نارويجن يا ڊئنش پوڙهي پڪي عورت، رنڍوا يا بيوه يا نوجوان ڇوڪريءَ کي ٻول وچن ڏيئي، شادي ڪري هنن ملڪن ۾ رهائش اختيار ڪرڻ لڳا ۽ پاسپورٽ حاصل ڪرڻ تي هن کي يڪدم طلاق ڏئي پنهنجي ملڪ مان اصلي زال يا ٻي ڪا عورت وٺي ٿي آيا. ڪيترا ته ڪوڙن نڪاحن سان اهڙيون به زالون وٺي آيا جن کي پاسپورٽ ڏياري طلاقون ٿي ڏنيون ته جيئن هو سندن ٻين مائٽ مردن سان شادي ڪري انهن کي هيڏانهن اچي رهائين. ڪيترن ته پنهنجين سچين زالن سان هتي رهڻ جي باوجود ۽ انهن مان اولاد هوندي به سرڪاري طرح انهن کي طلاق تي رکيو ٿي. ڇو جو هنن ملڪن جي قانون موجب مرد کي بيروزگاري جو الڳ پئسو مليو ٿي ته عورت کي الڳ. طلاق بعد ته گهر به سرڪار طرفان الڳ الڳ مليا ٿي ۽ اهو قانون اڃا تائين هلندو اچي. ان کان علاوه هنن ملڪن جي حڪومت عورت جي همت افزائي ٿي ڪئي ته هوءَ طلاق بعد هر هفتي گهٽ ۾گهٽ 3 ڏينهن کن مرد جي گهر رهي، جنهن پٺيان هنن جي نيڪ نيتي اها هئي ته من زال مڙس جو ٺاهه ٿي وڃي ۽ ٻچا رلي نه وڃن. اسان جي ملڪ جي ماڻهن ان قانون مان به فائدو وٺي طلاق رجسٽر ڪرائي زال لاءِ مفت جو ٻيو گهر وٺي زال کي وري پنهنجي گهر ٿي اچي رهايو، جيئن پاڻ به خوش، زال به خوش ته سرڪار به خوش ۽ زال لاءِ مليل گهر کي فَرنش ڪرائي اسان جهڙن ڌارئين شاگردن، واپارين ۽ ٽوئرسٽن کي مسواڙ تي ڏئي ٿي ڇڏيو. سئيڊن ۽ ناروي ۾ پوسٽ گريجوئيشن ڪرڻ دوران جيڪي مون سفرناما لکيا آهن، انهن ۾هن سماجي برائيءَ بابت پڻ لکيو آهي ته ڪيئن اسان جا ماڻهو ان ڳالهه ۾ فخر محسوس ڪن ٿا! جيتوڻيڪ مڪاني مسجدن جا امام جمع نماز جي خطبي ۾ بار بار اها فتوا ڏين ٿا ته اهو سخت گناهه جو ڪم آهي ۽ ائين ڪرڻ سان سمجهو ته طلاق ٿي وئي ۽ ان ريت حرام جو پئسو حاصل ڪرڻ بدران مڪاني ماڻهن وانگر، اُٿي پورهيو مزوري ڪيو.

هڪ ڳالهه قابل ذڪر آهي ته جتي انگلنڊ، آمريڪا يا جپان ڏي اسان جي ملڪ جا پڙهيل ڳڙهيل ماڻهو تعليم ۽ نوڪري لاءِ ويا اتي ناروي، ڊئنمارڪ ۽سئيڊن جهڙن Scandinavian ملڪن ڏي گهڻا تڻا اڻ پڙهيل ۽ ڳوٺاڻا- خاص ڪري پنجاب جي ڏورانهن ڳوٺن جا- ماڻهو مزوري لاءِ آيا يا وري اهڙا جن کي ڪو هنر به نٿي آيو، سڄي عمر بيروزگاري جي الائونس تي ئي گذارو ڪندا رهيا. هن پاسي جا ماڻهو اولاد ۾ هڪ يا ٻه ٻار پسند ڪن ٿا، بلڪه ڪيترين عورتن کي- خاص ڪري سئيڊن جي عورتن کي ته پنهنجي سونهن ۽ Shape جو ايڏو فڪر رهي ٿو، جوهو هڪ ٻار به نٿيون چاهين. مڙس يا بواءِ فرينڊ سان گڏ رهڻ پسند ڪنديون، Sex پسند ڪنديون پر دکيءَ جهڙي پيٽ سان ڏهه مهينا دعوتن ۾ هلڻ، ٻار ڄڻڻ ۽ نپائڻ جهڙي ڪم کان ونءُ وينديون. ڪيتريون عورتون وڏي عمر ۾ پهچي ٻار جو شوق پورو ڪرڻ لاءِ ڪو ٿائي يا ويٽنامي يتيم يا غريب والدين جو ٻار نپائڻ کي بهترين مشغلو سمجهن ٿيون. ڪيتريون سئيڊش ۽ نارويجن عورتون آفريڪن ٻار به پالين ٿيون. اهڙن مان هڪ سئيڊش عورت جيڪا اسان جي يونيورسٽي جي پبلڪ رليشن ڊپارٽمينٽ ۾ آفيسر هئي هڪ تنزانيا جو ٻار نپائڻ کان اڳ ان جي والدين کي ڏسڻ لاءِ زئنزيبار هلڻ چاهيو ٿي.

”ڇو ڀلا؟“ مون هن کان پڇيو، ”توکي هن جي پيءُ کي ته پاڻ وٽ نه رکڻو آهي؟“

”نه، اها ڳالهه ناهي، مسٽر الطاف!“ هن ٻڌايو، ”ٻار کي پالڻ جو ذمو کڻڻ کان اڳ هن جا والدين ڏسڻ ضروري آهن، جيئن خبر پوي ته هو ڪيئن آهن. چور ڊاڪو يا بداخلاق ته نه آهن. ڇو جو انهن جو اثر ٻار تي به رهي ٿو. وڏو ٿيڻ تي هن ۾ ڪي ڪي ڳالهيون والدين جون ضرور اچيو وڃن، چاهي آئون هن کي هتي جي بهترين اسڪول ۾ تعليم ڏياريان.“

بهرحال جتي هتي جا مڪاني ماڻهو گهٽ ٻارن جي Favour ۾ آهن اتي اسان جي ملڪن جا هتي رهندڙ immigrants جو لڳي ٿو ته ڪم ئي فقط ۽ فقط ٻار ڄڻڻ آهي. جڏهن آئون سئيڊن ۾ تعليم حاصل ڪري رهيو هوس ته اخبار ۾ سئيڊن جي شهريت حاصل ڪندڙ هڪ اهڙي ڌارئين immigrant)) جي تصوير آئي جنهن کي سڄي سئيڊن ۾ گهڻي کان گهڻا ٻار هئا ۽ اهو اسان جو پاڪستاني همراهه ئي هو! نه فقط اسان جي ماڻهن پر ڪيترن عرب ۽ ڏکڻ اوڀر ايشيا ۽ آفريڪا جي ماڻهن هنن ملڪن ۾ رهڻ سان ٻار ڄڻڻ کي به هڪ ڌنڌو کڻي سمجهيو آهي، جنهن ۾ نه سيڙپ ڪرڻي ٿي پوي نه نقصان جو ڊپ آهي. فائدو ئي فائدو آهي. ڇو جو هنن ملڪن ۾ جيئن ئي ماءُ جي پيٽ ۾ ٻار سرجي ٿو ته حڪومت طرفان ٻار جي ماءُ کي الائونس ملڻ شروع ٿئي ٿو جيڪو ان الائونس کان علحده آهي، جيڪو هن کي الڳ ۽ سندس مڙس کي الڳ بيروزگار هجڻ ڪري ملي ٿو ۽ پوءِ جڏهن ٻار ڄمي ٿو ته ٻار جو الائونس الڳ ملي ٿو. مثال طور هڪ ٻار جا پاڪستاني 8 هزار ملندا رهن ٿا جيسين اهي ٻار 18 سالن جا ٿين. گهر مفت، دوا درمل مفت، پڙهائي مفت.... اهڙو عيش ڪو ٻيو.

هنن ملڪن ۾ اسان جي پاسي جي ملڪن جي رهندڙ ماڻهن لاءِ ڪجهه سالن بعد هڪ ٻيو مسئلو پيدا ٿيو. وقت سان گڏ جڏهن ٻي جنريشن وڏي ٿي ته هنن جي والدين، يعني پهرين جنريشن، اهو پسند نه ڪيو ته سندن نوجوان ٻار خاص ڪري ڌيئرون مڪاني ٻارن وانگر، پيار جا پرڻا ڪن ۽ ان کان اڳ مختلف بواءِ فرينڊس سان ڊيٽنگ ۽ هوٽلن جي ڪمرن ۾اڪيليون وڃي رهن. ان ڪري هنن پنهنجين ڌيئرن جي شادي چڪ نو سو دس ۾ رهندڙ پنهنجي هاري ڀائٽي سان زوري ڪرائي يا اهو سوچي پنهنجي وطن جي ڪنهن ٻئي ڳوٺاڻي مائٽ ڇوڪري سان ڪرائي، جيئن ان کي به هن ملڪ جي Citizenship ملي سگهي. ڪجهه ڇوڪريون ته پنهنجي والدين جي رضا اڳيان اکر نه ڪڇي سگهيون، پر گهڻين تڻين جن سڄي عمر سئيڊن ۽ ڊئنمارڪ جي TV ڏسي ڏسي واپس پنهنجي نئين وطن ورڻ تي پوليس کي آگاهه ڪيو. هنن ملڪن ۾ قاعدو قانون سخت آهي. ڪو مائٽ ننڍي ٻار جي به مرضي خلاف نٿو هلي سگهي. ڌڪ هڻڻ تي پوليس والدين کي ٻڌيو وڃي. هڪ ٻار اسڪول ۾ گرم ڪپڙا گهٽ پائي آيو ته ان جي والدين کي پوليس ٿاڻي تي ويهاري ڇڏيو. ڄڻيو کڻي ماءُ پيءُ آهي پر جڏهن حڪومت ٻار جي هر ضرورت پوري ڪرڻ لاءِ والدين کي پئسو ڏئي ٿي ته والدين اهو پنهنجي ٻار تي ڇو نٿا خرچ ڪن؟

بهرحال اهڙين ڇوڪرين جي بچاءَ لاءِ جن کي سندن والدين وطن گهمائڻ جي بهاني، وڃيو ڄٽن سان شادي ڪرائين، هيڏانهن جي حڪومت اهو قانون ڪڍيو آهي ته هوءَ ڌارئين سان تيستائين شادي نٿي ڪري سگهي جيسين پاڻ ۽ سندس ٿيڻ وارو گهوٽ 24 سالن جو نه ٿئي ۽ ٻي ڳالهه ته پاڪستان، انڊيا، عراق يا سري لنڪا ۾ رهندڙ سندس گهوٽ کي هوءَ سئيڊن، ناروي يا ڊئنمارڪ تيسين نٿي آڻي سگهي جيسين هوءَ اهو نه ڏيکاري ته هن ٻن ڪمرن جو گهر خريد ڪيو آهي، جنهن مان هڪ ۾ هوءَ مڙس سان رهندي ته ٻئي ۾ مستقبل ۾ پيدا ٿيندڙ ٻار رهندا.

هاڻ ان قانون هنن ملڪن ۾ رهندڙ ايشيا ۽ آفريڪا جي ڪيترن immigrants کي منجهائي رکيو آهي، جن جو ڪم نه نوڪري ڪرڻ نه پورهيو ڪرڻ هو. هنن جو ڪم رڳو ٻار ڄڻڻ ۽ سرڪار مان پئسو ڪڍڻ هو ۽ انهن جي ٻين مائٽن سان زوريءَ شادي ڪري انهن کي به هنن ملڪن ۾ گهرائڻ هو.