حج جو طريقو - الطاف شيخ

حج جو طريقو

(قدم بقدم)

 الطاف شيخ

عمرو ته ڪنهن به وقت ڪري سگھجي ٿو پر حج سال ۾ فقط ھڪ دفعو 8 ذوالحج کان 12 ذوالحج تائين ٿئي ٿو.

8 ذوالحج ـ پھريون ڏينهن

حج جي تياري

اٺين8  ذوالحج تي منيٰ وڃڻ جي تياري مڪمل ڪريو. يعني ٻه ٽي ڏينهن اتي رھڻ لاءِ چادر، وھاڻو، ڪجهه کاڌي جو سامان، جاءِ نماز، دوائون وغيره ٿيلھي ۾ ٺاھي رکو. ڌوپ ڇٽي ۽ پاڻي لاءِ پلاسٽڪ جو ٿرماس پڻ کڻو.

احرام جي تياري

حجامت، غير ضروري وارن جي صفائي ۽ ننهن وغيره ڪترڻ بعد احرام جي نيت سان غسل ڪريو يا رڳو وضو ڪريو.

احرام جون چادرون

مرد ماڻھو ھڪ سفيد چادر گوڏ طور ٻڌن ۽ ٻي مٿان اوڙھين. بوٽ لاھي چپل پائين، عورتون پنهنجي ڊريس ۾ رھن، مٿي کي چڱي طرح ڍڪين، جيئن ھڪ وار به نظر نه اچي.

نفل نماز

مڪروه وقت نه ھجي ته مرد حرم شريف ۾ اچي احرام جي نيت سان ٻه رڪعتون نفل مٿو ڍڪي ادا ڪن ۽ عورتون ھي نفل گھر ۾ ئي پڙھن.

نيت ۽ تليبه

نفل بعد مٿو اگھاڙو ڪري ھن طرح نيت ڪن:

”اي الله آئون حج جي نيت ڪريان ٿو / ٿي، ان کي منهنجي لاءِ آسان ڪر ۽ قبول فرماءِ آمين“ ۽ پوءِ يڪدم ٽي دفعا لبيڪ (تلبيه پڙھجي)

احرام جي پابندي

تلبيه پڙھڻ سان احرام جون پابنديون شروع ٿيو وڃن ٿيون. انهن پابندين جو تفصيل حج جي ڪتابن ۾ پڙھي سگھجي ٿو.

منيٰ ڏي روانگي

اٺين8  ذوالحج جي سج اڀرڻ کانپوءِ ڪنهن وقت به منيٰ روانو ٿي سگھجي ٿو، جيئن ظھر نماز تائين پھچي وڃجي. رستي تي گھڻي کان گھڻي تلبيه  ۽ ٻيون تسبيحون پڙھجن.

منيٰ ۾

منيٰ ۾ اھو ڏينهن ۽ رات رھڻي پوندي آھي ۽ انهي عرصي دوران ظھر، عصر، مغرب، عشاءِ ۽ نائين ذوالحج جي فجر (پنج نمازون) اتي پڙھجن.

9 ذوالحج ـ حج جو ٻيو ڏينهن

عرفات روانگي

نماز فجر منيٰ ۾ ادا ڪري تڪبير تشريق چئجي، لبيڪ پڙھجي ۽ تياري ڪري سج جي زوال تي عرفات پھچي وڃجي.

غسل

غسل ڪريو، نه ته رڳو وضو ڪريو ۽ ماني ٽڪي کان واندو ٿي ڪجهه دير آرام ڪريو.

وقوف عرفات

سج جي زوال ٿيڻ تي وقوف شروع ڪريو ۽ شام تائين لبيڪ پڙھي دعائون پڙھو، توبه استغفار ڪريو ۽ چوٿون ڪلمو پڙھو. وقوف بيھي ڪرڻ افضل آھي پر ويھي ڪرڻ به جائز آھي.

ظھر ۽ عصر جي نماز

ظھر جي نماز ظھر جي وقت ۽ عصر جي نماز عصر جي وقت اذان ۽ تڪبير سان باجماعت ادا ڪريو.

مزدلفه روانگي

جڏھن عرفات تي سج لھي وڃي ته مغرب جي نماز پڙھڻ بنا، ذڪر و تلبيه ڪندو، مزدلفه روانو ٿجي.

مغرب ۽ عشاءِ جي نماز

مزدلفه ۾ مغرب ۽ عشاءِ جي نماز ملائي عشاءِ جي وقت ۾ ادا ڪريو، ٻنهي نمازن لاءِ فقط ھڪ ٻانگ ۽ ھڪ اقامت چئي وڃي. پھرين مغرب جي فرض نماز باجماعت ادا ڪريو، پوءِ تڪبير، تشريق ۽ لبيڪ چئو ۽ ان کانپوءِ يڪدم عشاءِ جو فرض باجماعت ادا ڪريو، ان کانپوءِ مغرب جون ٻه سنتون ۽ پوءِ عشاءِ جون ٻه سنتون ۽ وتر پڙھو.

ذڪر ۽ دعا

ھي تمام گھڻي ڀاڳن واري رات آھي. جنهن ۾ ذڪر، تلاوت، درود شريف پڙھو، لبيڪ پڙھو ۽ گھڻي کان گھڻيون دعائون گھرو ۽ ڪجهه دير لاءِ آرام به ڪريو.

پٿريون

پنجاهه کن چڻن جيڏيون پٿريون چونڊي پاڻ وٽ رکو، جو ايندڙ ٽن ڏينهن ۾ اھي شيطانن (جمرائن) کي ھڻڻيون آھن.

نماز فجر ۽ وقوف

صبح ٿيڻ تي اذان ڏئي فجر نماز پڙھي وقوف ڪريو، يعني ڪجهه دير لاءِ بيھي دعائون ۽ توبه استغفار ڪريو.

منيٰ ڏي موٽڻ

سج نڪرڻ تي منيٰ ڏي روانو ٿجي.

10 ذوالحج ـ حج جو ٽيون ڏينهن

جمرة عقبيٰ جي رمي

منى پھچي جمرة العقبه (وڏي شيطان) تي ست پٿريون ھڪ ھڪ ڪري ھڻجن (گھڻي رش ڪري جان جو خطرو ھجي ته پٿريون شام جو يا رات جو ھڻڻ مناسب آھي).

تلبيه بند

جمرة العقبه کي پٿريون ھڻڻ سان ئي لبيڪ چوڻ بند ڪريو ۽ رمي (پٿريون ھڻڻ) بعد دعا لاءِ نه ترسو ۽ پنهنجي جاءِ تي ھليا اچو. ان کانپوءِ قرباني ڪريو.

قرباني

قرباني لاءِ ٽي ڏينهن مقرر آھن. 10، 11 ۽ 12 ذوالحج. ڏينهن جو رات جو جڏھن چاھيو قرباني ڪري سگھو ٿا. 11 ذوالحج تي قرباني ڪرڻ اڪثر سولي رھندي آھي جو رش گھٽجيو وڃي. قرباني پاڻ ڪجي يا ڪنهن اعتبار جوڳي ماڻھو کان ڪرائجي.

حلق يا قصر

قرباني مان فارغ ٿي مرد مٿي جا سڀ وار ڪترائي ۽ عورتون آڱر جي پوري کان ڪجهه وڌيڪ سڄي چوٽي جا ايترا وار ڪترين جو گھٽ ۾ گھٽ مٿي جي چوٿين حصي جيترن وارن جي ڪترڻ جي پڪ ٿي وڃي.

طواف زيارت

ھاڻ مڪي اچي طواف زيارت ڪريو. ان جو وقت ڏھين ذوالحج کان ٻارھين ذوالحج سج لھڻ تائين آھي. ڏينهن جو يا رات جو جڏھن چاھيو طواف ڪري سگھو ٿا. طواف زيارت جو اھو ئي طريقو آھي، جيڪو عمري جي طواف جو آھي، طواف ۾ باوضو ھجڻ ضروري آھي.

حج جي سعي

ان کانپوءِ سعي (يعني صفا ۽ مروه جي وچ ۾ ست ڦيرا) ڪيو.

منيٰ واپسي

سعي مان واندا ٿي مڪي کان منيٰ پنهنجي تنبوءَ ڏي موٽي اچو ۽ رات منيٰ ۾ ئي گذاريو.

11 ذوالحج ـ حج جو چوٿون ڏينهن

جمراة (شيطان) جي رمي (پٿريون ھڻڻ)

يارھين تاريخ سج جي زوال کانپوءِ ٽنهي جمراة (شيطانن) تي ست ست پٿريون ھڻڻيون آھن. عمومًا سج لھڻ کان  ٿورو اڳ ۽ رات جو رمي ڪرڻ آسان ٿئي ٿو.

دعا گھرو

جمرة اوليٰ (ننڍي شيطان) تي ست پٿريون ھڻي ٿورو اڳيان وڌي قبلي ڏي رخ ڪري ھٿ کڻي الله جي حمد و ثنا ڪري، جيڪو دل ۾ اچي دعا گھري سگھو ٿا.

دعا گھرو

ان کان پوءِ جمرة وسطى (وچئين شيطان) کي ست پٿريون ھڻي قبلي طرف منهن ڪري رب پاڪ جي حمد و ثنا ڪرڻ بعد ڪا به دعا گھري سگھو ٿا.

دعا نه گھرو

ان کانپوءِ جمرة عقبيٰ (وڏي شيطان) کي ست پٿريون ھڻو ۽ رمي کانپوءِ بنا دعا گھرڻ جي پنهنجي جاءِ ـ يعني تنبو ۾ پھچي وڃو.

12 ذوالحج ـ حج جو پنجون ڏينهن

جمراة جي رمي

حج جي پنجين ڏينهن (يعني 12 ذوالحج) تي ٽنهي شيطانن جي رمي (پٿريون) ائين ھنيون وينديون آھن، جيئن چوٿين ڏينهن (يعني 11 ذوالحج) تي. آخر ۾ جمرة عقبه (وڏي شيطان) کي پٿريون ھڻڻ بعد دعا نه گھرجي ۽ ان بعد حاجين جي مرضي تي آھي ته منيٰ ۾ وڌيڪ رھن يا موٽي مڪي اچن.

طواف وداع

          حج بعد جڏھن مڪي شريف کان واپس وطن موٽڻ جو ارادو ٿئي ته طواف وداع واجب آھي. (ھن طواف جو طريقو نفل طواف وانگر آھي).